Pod velom okeana sa jedne strane i planinskih venaca sa druge, čuva tajne svoje lepote koja se ne troši ni posle niza uzastopnih Zemljinih „šetnji” u zatvorenom krugu oko Sunca. „Lepota koja se ne smanjuje” – Britanska Kolumbija na zapadu Kanade…
Najgušće naseljeni deo Kanade pre dolaska evropskih kolonista bio je upravo priobalni pojas Britanske Kolumbije. Stanovnici ovog područja bili su starosedeoci, pripadnici tzv. Prvih naroda (First nations). Plemena su lovila losose, jelene, medvede i bila poznata po velikim drvenim kućama i totem stubovima. Španci su prvi pokušali da ih prisvoje, te su delove današnje Britanske Kolumbije ubrajali u svoju oblast – Kaliforniju. Ove krajeve bilo je jako teško zauzeti zbog tada posebno izražene geografske i saobraćajne izolovanosti i nepristupačnosti. Krajem osamnaestog veka britanski istraživači James Cook i John Vancouver prvi su delimično istražili ove krajeve. Kako su kompanije za trgovinu krznima bile zainteresovane za divlje i nepristupačne prostore, prvi kolonisti ovih prostora početkom 19. veka bili su lovci, traperi i trgovci krznima. Godine 1858. otkrićima zlatnih nalazišta u dolini reke Frejzer, nastupa zlatna groznica Frejzerovog kanjona. U tom periodu dolazi do velikog priliva Amerikanca, te britanska kruna proglašava novu provinciju na ovim prostorima – Britansku Kolumbiju.
Šuma, šuma, šuma
Poznata po lepoti svojih planinskih masiva i svoje duge razuđene obale, Britanska Kolumbija ima preko 12% ukupne terirorije pod zaštitom države. Reljef provincije izrazito je planinski i gusto pošumljen, sa kompleksima retkih, potpuno očuvanih kišnih šuma i oko 60% teritorije prekrivene kompleksima najvećeg i najstarijeg, stoletnog četinarskog drveća. Reka Frejzer koja se uliva u okean jedna je od najvećih u Kanadi. Turisti posećuju provinciju zbog neverovatnih prirodnih lepota, blage klime, plaža, terena za ribolov i sportove na vodi, lova, pešačenja i planinarenja, kampovanja, najbolje opremljenih i najvećih skijaških destinacija… Stenli park u Vankuveru, Nacionalni park „Pacifik Rim”, planinarski centri Vistler i Ferni, topla Okanagan dolina sa vinogradima i vinarijama su samo neke od najposećenijih destinacija.
Otkud vam Vankuver?
Kapetan Džordž Vankuver iz Britanske kraljevske mornarice prvi je uplovio u jednu prirodnu, zaštićenu luku na zapadnoj obali Amerike. Zahvaljujući obilju šuma i blizini okeana ovde je, godine 1870. nastala prva naseobina okupljena oko pilane. Zvala se Grenvil. Šesnaest godina kasnije, u čast prvog Evropljanina koji je kročio na ovo tlo – Grenvil je promenio ime u Vankuver. Iste godine u velikom požaru gotovo da je izgoreo do temelja, ali tvrdoglavi stanovnici ovog parčeta sveta bili su nepokolebljivi – to im je motiv da ostanu. Podigli su novo naselje na temeljima starog – i ponovo je bilo od drveta. Po otvaranju Panamskog kanala, 1915. godine, Vankuver je postao važna luka pogodna za izvoz pšenice i drveta na jug, istok i u Evropu, a danas ga smatraju najzabavnijim gradom u Kanadi i kanadskim odgovorom na šašavi San Francisko. Vankuver je danas blistavi grad od solitera na ostrvima, okružen plažama i planinama – sa večnim snegom na jednoj strani naginje divljini, a drugom je okrenut budućnosti. Nalazi se na samom vrhu liste gradova povoljnih za život. Mnogi holividski filmovi su snimani baš ovde, a postoje i ture za obožavaoce „Twilight ” sage koji mogu posetiti mesta na kojima su snimljene pojedine scene. Vankuver ima posebnu kulturu kafe i hipsterske kafiće, neverovatan suši i azijsku kuhinju, a sve zahvaljujući uticaju mnogobrojnih stanovnika azijskog porekla. Ne propustite Viseći most Kapilano koji je isključivo namenjen za pešake, a nalazi se 70 metara iznad pomahnitale reke Kapilano. Dug je 140 metara… I Stenli park okružen pet milja dugim morski nasipom koji je ujedno i pešačka staza. Ovde imate na raspolaganju milje i milje peščanih i šumskih staza koje možete obilaziti peške, na rolerima, ili biciklom koji se mogu iznajmiti na više mesta u parku Inače, najviši vodopad u Kanadi – Della Falls, visok 440 metara, nalazi se na ostrvu Vankuver.
Vankuverski mrmot
Mrmot sa ostrva Vankuver živi isključivo u visokim planinskim oblastima, gde je ostalo još svega tridesetak primeraka. To je jedna od 14 vrsta mrmota rasprostranjenih širom sveta, a Vankuverci se zbog jedinstvenog izgleda lako prepoznaju. Imaju čokoladno-braon krzno i bele mrlje, a od ostalih se razlikuju i po ponašanju i genetici. Zahvaljujući programu razmnožavanja u veštačkim uslovima, njihov broj se povećava i čini se da će ova vrsta biti spasena od izumiranja.
Vistler – Blekomb
Na stotinak kilometara severno od Vankuvera u priobalnom predelu Stenovitih planina u Britanskoj Kolumbiji, nalazi se odmaraliste Vistler – prvi skijaški centar van Sjedinjenih Američkih Država proglašen brojem jedan od strane svih ski magazina. I dok je zimi u njemu sve u vezi sa skijanjem, leti je sve u vezi sa biciklizmom, pecanjem i golfom. Može se reći da se Vistler podjednako poštuje kako zbog veličanstvenih skijaških terena (ima najveću skijašku površinu u Severnoj Americi, čak 32 kvadratna kilometra), tako i zbog svog kosmopolitskog šarma. Raskošni hoteli i apartmani smešteni su u neposrednoj blizini ski-liftova i gondola i, naravno, nude divne poglede na krajolik Stenovitih planina. Očigledno je da u projektanti Vistler Vilidža hteli da iskombinuju šarm arhitekture zapadne obale sa netaknutom prirodom i pogledima od kojih se ostaje bez daha.
Tatshenshini – Alsek
Pokrajinski park Tatshenshini – Alsek je zaštićeno područje na krajnjem severozapadu Britanske Kolumbije. Osnovan je 1993. godine nakon opsežne kampanje kanadskih i američkih organizacija za zaštitu važne prirodne baštine i biodiverziteta, a protiv geoloških istraživanja. Cilju im je sprečavanje otvaranja novog rudnika bakra pored izvora potoka – Tats (Windy Craggy), gde se danas nalazi i samo središte parka. Park ima površinu od oko 10.000 km² i celom svojom severnom stranom graniči s Nacionalnim parkom „Kluaneom” u Jukonu, a južnom s Nacionalnim parkom „Glacier Bay” u SAD. U ovom području nalazi se najveća lednička kapa izvan polarnih krugova, te i spektakularni vrhovi i lednici koji su dom sivim medvedima, sobovima i aljaskim ovcama. Godine 1994. uvršten je na UNESCO listu i zajedno sa nacionalnim parkovima Wrangell – St. Elias, Glacier Bay i Kluane čini međunarodni sistem parkova, koji predstavljaju najveće zaštićeno područje na svetu. Park je dobio ime po dve najveće reke koje protiču kroz njegovu zakrivljenu ledničku dolinu – Tatshenshini („reka smrdljivih chinook lososa”) i Alsek, koje se spajaju u parku i tvore zajedničku deltu u zalivu Dry Bay (SAD). Njihove doline se u snažnom kontrastu spuštaju s planina u hladni aljaski zaliv, te je ovo područje sklono čestim poplavama, klizištima tla i lavinama. Raznoliki geološki sastav i velike razlike u visinama su zajedno stvorili zanimljiv i kompleksan krajolik raznolikih ekosastava. Na jugu parka se nalazi Alsek gorje, čija je najviša planina 4.663 m visok Mount Fairweather, inače jedna od najviših priobalnih planina na svetu. Ovo gorje je jako sklono potresima zbog dva raseda koja ga okružuju, Hubbard-Boarder rased sa zapada i Denali rased sa severa.
Prva geološka istraživanja ovih područja sprovedena su tek šezdesetih, a rafting na njegovim rekama je započeo sedamdesetih. Posetiocima parka dopušten je rafting, kajakarenje i ribolov na rekama parka. Od životinja koje žive u parku najzanimljivija je endemska podvrsta crnih medveda, tzv. glečerski medved koji ima plavo-sivu boju krzna. Pored njih tu obitavaju još i crni medved, los, divokoza, sivi vuk, labud trubač, suri orao i beloglavi orao, dok se uz obalu mogu pronaći morski lavovi i grbavi kitovi. Park se nalazi unutar ribolovnih područja prvih naroda – Tlingit i Južni Tutchone, čija su ribarska sela na rečnim obalama parka. Godine 1999. skupina pastira je u podnožju lednika u parku pronašla smrznuto ljudsko telo za koje je utvrđena starost od 300 do 550 godina. Ovaj južni Tutchone indijanac je kasnije prozvan Kwäday Dän Ts’ìnchi – „pronađena davna osoba”. Nacionalni park Yoho u Kanadi
Nacionalni park čije ime prevedeno s jezika indijanskih starosedelaca znači iznenađenje ili čudo, nikoga neće ostaviti ravnodušnim. Visoke stene oblikovane lednicima, idilična jezera i zaglušujući vodopadi nalaze se u Nacionalnom parku Yoho u Kanadi, jednom od najmanjih kanadskih nacionalnih parkova. Nacionalni park Yoho smestio se u Britanskoj Kolumbiji, na zapadnim obroncima kanadskog Stenjaka. U njemu ima čak 28 planinskih vrhova iznad 3.000 metara. Po ovim veličanstvenim planinama i okolici ide više od 400 kilometara planinarskih staza. Smaragdno jezero zapanjuje svojom veličanstvenošću. Blistavo jezero neverovatne ledeno plave boje okružuju tihe šume smreke i visoke planinske vrhova okovane snegom. Za boju ovoga i drugih jezera u parku odgovoran je mulj nastao topljenjem lednika visoko na planinama. Leti se na jezeru i u njegovom okruženju organizuju brojne aktivnosti, pa je tako moguće jezerom ploviti u unajmljenom kanuu ili krenuti na avanturističko planinarenje. U blizini Smaragdnog jezera smestilo se najpoznatije paleontološko nalazište Stenjaka, koje je pod zaštitom UNESCO i moguće ga je obići samo pod stručnim vođstvom. Ovo je jedno od najvažnijih nalazišta te vrste na svetu u kojem su neki od fosila stari i do 530 miliona godina. Kroz park i dolinu Yoho protiče istoimena reka. Na samom kraju doline s nje se bučno obrušava slap Takakkaw (prevedeno s indijanskog znači veličanstveni) čija snažna grmljavina odjekuje kilometrima u okolišu. Ovi su slapovi s visinom od 254 metra treći po visini u Kanadi. Uz Takakkaw slapove u Parku Yoho nalaze se brojni drugi slapovi, kao i brzaci na rekama. Snaga vode odgovorna je i za neke neobične formacije stena. Tako se ovde može naći i prirodni most od stene preko reke Kicking Horse koja izvire na ledniku.
Provincija ima najviše različitih vrsta biljnog i životinjskog sveta u Kanadi. Svoje ime zvanično nosi od 1858. godine. i pretpostavlja se da ju je po reci Kolumbiji nazvala kraljica Viktorija. Viktorija (Victoria) je glavni grad Britanske Kolumbije i nalazi se na ostrvu Vankuver. Ipak, najveći grad je Vankuver, koji je i najveća kanadska luka i treći po veličini grad u Kanadi.
Britanska Kolumbija je provincija sa najviše kineskih doseljenika u Kanadi, a kineski jezik se govori po učestalosti odmah posle engleskog. Ovde se nalaze i neka od najlepših ostvarenja domorodačkih indijanskih kultura, čemu se poklanja posebna pažnja.
Britanska Kolumbija je treći najveći proizvođač filmova u Severnoj Americi, posle Njujorka i Los Anđelesa. Ovde se na jezeru Henderson nalazi tačka sa najvećom količinom padavina u Severnoj Americi. Najveća hobotnica na svetu, najveća školjka i najveća morska zvezda pronađeni su uz obalu Britanske Kolumbije. I najstarije kanadsko drvo – Daglasova jela stara 1300 godina, nalazi se u Britanskoj Kolumbiji. Najveća totem skulptura na svetu, visoka 54,94 metra podignuta je u Viktoriji.
Tekst: Milijana Tomić, foto: Dreamstime, SXC